بسته‌بندي شير تمام انواع شير پس از توليد و فرآوريبسته بندي مي شوند. شير پاستوريزه در بطري هاي شيشه‌اي و پلاستيكي، كيسه هاي نايلوني و يا پاكت هاي كاغذي بسته‌بندي مي شود. شير استريليزه معمولا" به صورت آسپـتـيك (بستـه بنـدي بدون نفوذ هوا) در كيسه هاي نايلـوني و يا پاكت هاي كاغذي بسته بندي مي شود. هر يك از مواد بسته بندي به لحاظ جنس، تعداد لايه ها و شرايط پركردن بايد متناسب با نوع فرآورده و نحوه نگهداري بعدي انتخاب شود تا ماندگاري محصول طي زمان پيش بيني شده لطمه‌اي نبيند. روي بسته بندي انواع شير بايد نوع آن و ميزان چربي محتوي ذكر شود مثلا" شير پاستوريزه 5/1% درصد چربي، همچنين تاريخ توليد و انقضاي كالا بايد مشخص باشد تا مصرف كنندگان با توجه به نوع فرآورده و تاريخ انقضاي مندرج روي بسته بندي نسبت به نگهداري و مصرف آن مبادرت ورزند.
نگهداري شير شير پاستوريزه بايد در يخچال و در دماي صفر تا 4 درجه سانتيگراد نگهداري شود. معمولا" در اين دما شير پاستوريزه به مدت يك هفته ماندگاري دارد. شير استريل يا UHT را مي توان در خارج از يخچال به مدت 6 هفته نگهداري كرد. ولي پس از باز كردن بايد در يخچال نگهداري و حداكثر طي يك هفته مصرف شود. در صورت مصرف شير خام در منزل بايد قبل از مصرف جوشانيده شود. عمليات جوشاندن شير بايد به شكلي باشد كه پس از حرات دهي و به قليان آمدن شير به مدت زمان 1 دقيقه به هم زده شود تا حرارت به تمام نقاط آن برسد و پس از آن خنك كرده و در يخچال نگهداري شود. جوشاندن شير تاثير مخربي روي ويتامين هاي شير دارد بنابراين حتي الامكان بايد از شير پاستوريزه استفاده كرد
نياز بدن به شير مصرف نيم ليتر شير تا درصد از نياز روزانه افراد را به پروتئين تأمين ميکند و حاوي مقادير قابل توجهي از ويتامينها، املاح و تمام اسيدهاي آمينه مورد نياز بدن است. تعادل و تنوع مواد مغذي در شير باعث شده که با مصرف يک ليوان آن در روز بخش عمده اي از مواد ضروري بدن تأمين شود.87 درصد شير را آب،4درصد را پروتئين،3.5 درصد لاکتوز يا قند شير،4.7 درصد املاح و 0.8 درصد باقيمانده را ويتامينها تشکيل مي دهد. پروتئين موجود در شير منبع مهمي در تأمين پروتئين روزانه محسوب مي شود به طوري که نيم ليتر شير تا 25 درصد از نياز روزانه افراد بالغ را به پروتئين تامين ميکند و حاوي مقادير قابل توجهي از تمام اسيدهاي آمينه ضروري بدن است. مصرف 2 تا 3 واحد شير يا فرآورده هاي آن حدود 100درصد از تمام نيازهاي بزرگسالان به کلسيم را برآورده ميکند و دريافت کافي کلسيم در برنامه غذايي روزانه براي پيشگيري از پوکي استخوان ضروري است.
انواع شير الف. شيرهاي کم چرب، معمولي و پرچرب: درصد چربي موجود در شير با توجه به نياز تغذيه‌اي افراد خاص متفاوت است و افراد بايد با توجه به نيازهاي تغذيه‌اي خود يکي از انواع شير را انتخاب کنند. امروزه شير با نسبت درصدهاي متفاوت چربي در بازار موجود است. مقدار چربي شير استاندارد يا شير معمولي در ايران 2.5 درصد است. شير کم چرب حدود يک درصد و شير پرچرب يا شير کامل حدود 3.3 درصد چربي دارد. چربي شير حاوي ويتامين‌هاي محلول در چربي مثل ويتامين A، کلسترول و اسيدهاي چرب اشباع است و ويتامين موجود در شير براي رشد کودکان بسيار اهميت دارد. به طوري که طبق آخرين توصيه سازمان جهاني بهداشت حدود 30 درصد از انرژي دريافتي روزانه افراد بالغ مي‌تواند از روغن و چربي تأمين شود که اين مقدار شامل چربي شير و لبنيات است. مصرف شير کم‌چرب خصوصاً براي افراد مبتلا به بيماري‌هاي قلبي و عروقي، ديابت و افراد چاق به جاي شير معمولي توصيه مي‌شود اما نبايد فراموش کرد که يک ليوان شير در صورت پرچرب بودن 150 کيلوکالري، در صورت داشتن چربي معمولي 120 کيلو کالري و در صورت کم‌چرب بودن 102 کيلو کالري توليد خواهد کرد. ب) شير کم لاکتوز: به طور طبيعي حساسيت به قند شير (لاکتوز) در برخي از بزرگسالان وجود دارد. اين حساسيت بر اثر عدم ترشح آنزيم لاکتاز در روده انسان به وجود مي‌آيد. عدم تحمل لاکتوز يا حساسيت به قند شير بر اثر عدم هضم لاکتوز و باقيماندن آن در دستگاه گوارش و سپس تخمير توسط باکتري‌هاي روده بزرگ موجب توليد گاز و اسيد در لوله گوارش و بروز عوارض گوارشي مانند دل درد و تهوع مي‌شود. اگر فردي دچار اين عارضه است مي‌تواند از ساير فرآورده‌هاي شيري مثل ماست استفاده کند همچنين اگر شير قبل از مصرف گرم شود يا هر روز به مقدار کم مصرف شود و به تدريج به مقدار آن اضافه شود، دستگاه گوارش آنزيم لاکتاز را توليد ميکند و تحمل نسبت به شير ايجاد خواهد شد. امروزه با تغيير در فرمولاسيون شير، توليد شير کم لاکتوز يا حتي بدون لاکتوز ميسر شده است. خوشبختانه اين فرآورده در کشور ما نيز توليد مي‌شود که به راحتي قابل هضم است و براي تمام افراد جامعه مناسب است. در اين فرآورده قند لاکتوز به قندهاي ساده تبديل شده به همين دليل داراي طعمي شيرين است. ج) شير غني شده: غني‌سازي شير عبارت است از افزودن يک يا چند ريزمغذي به شير که با هدف مغذي کردن آن و مصرف توسط گروه‌هاي خاص که در معرض کمبود ريزمغذي‌ها قرار دارند، انجام مي‌شود. غني‌سازي شير با ويتامين‌هاي A،D،B يا املاحي مانند کلسيم و فسفر انجام مي‌شود و در هر کشوري با توجه به کمبودهايي که در مردم وجود دارد، نوع و مقدار ويتامينها يا املاح اضافه شده به شير تعيين مي‌شود. در کشور ما غني‌سازي شير با ويتامين D انجام شده است که به اين ترتيب با مصرف يک ليوان شير غني شده با ويتامين Dحدود 25 تا 30 درصد نياز افراد به اين ويتامين برآورده مي‌شود. د) شير طعم‌دار: به منظور ايجاد تنوع و تطابق با ذائقه مصرف کنندگان مختلف شيرهاي طعم‌دار تهيه شده‌اند. شير کاکائو و شيرهاي با طعم ميوه از انواع اين فرآورده‌ها هستند که با اضافه کردن افزودني‌هاي مجاز نظير پودر کاکائو، شکر يا آب ميوه داراي کالري بيشتري مي شود. ه) شيرهاي پاستوريزه: پاستوريزاسيون از نظر صنعتي يعني حرارت دادن شير در دماي 71-74 درجه به مدت 40 ثانيه يا 85 درجه به مدت 15-20 ثانيه، اين دما براي از بين بردن ميکروب‌هاي بيماري‌زا و کاهش بار ميکروبي شير مناسب است. شير توليد شده با اين روش بايد در شرايط حمل زنجيره سرد منتقل و توزيع شود و مدت ماندگاري آن در يخچال 3تا 4 روز است. و) شيرهاي استريليزه: استريليزاسيون از نظر صنعتي يعني حرارت دادن شير در دماي 110-120 درجه به مدت 10-30 دقيقه يا در دماي 135-150 درجه به مدت چند ثانيه، اين دما براي از بين بردن تمام ميکروب‌هاي بيماري‌زا و غيربيماري‌زا مناسب است. شيري که تحت اين شرايط تهيه مي‌شود مدت ماندگاري حدود 4 تا 6 ماه بدون نياز به حفظ زنجيره سرد دارد ولي به محض باز شدن پاکت شير بايد در يخچال نگهداري شده و در مدت 3 تا 4 روز مصرف شود
جذابيت هاي بسته بندي شير و محصولات لبني جواب سوالاتي از اين قبيل مي تواند براي اشخاصي که به نوعي با محصولات لبني و همچنين بهداشت و سلامت عمومي در سطح کلان جامعه سرو کار دارند جالب باشد ، چراکه ميزان مصرف شير و لبنيات يکي از شاخص هاي سلامتي در جامعه بوده و تنوع يک بسته بندي ، نقش عمده اي در فروش و نفوذ آن دربازار ايفا ميکند و در نهايت اتخاذ ترکيبي بهينه از جذابيت و اقتصادي بودن يکبسته بندي به توسعه فروش آن محصول منجرخواهد شد. شايد شير را بتوان حساس ترين و پيچيده ترين نوشيدني به حساب آورد ، حساسيت فوق العاده آن به نور و اکسيژن از عمده دلايل فساد زودرس و اتلاف خواص ارگانيک شير ميباشد . اکسيداسيون شير در مجاورت نور بدين معني است که نور داراي انرژي بالايي در قسمتهايي از طيف مي باشد که اين امر موجب فرايند اکسيداسيون چربي ها و ويتامين ها در شير مي شود. امروزه بسته بندي شير در پاکت هاي چند لايه محافظت بالنسبه خوبي را از محصول بعمل مي آورد ، با اين وجود صنايع لبنيات احتياج به چيزي بيش از يک ظرف محافظ دارند چرا که جذابيت يک بسته بندي به اندازه محافظت آن از محصول براي مشتري داراي اهميت و ارزش است . از اينرو دست اندرکاران اين صنعت احتياج به ظروفي جذاب ،مطمئن و اقتصادي دارند که آنها را در قيد يک تهيه کننده انحصاري محدود نکند . آنها ظرفي را مي خواهند که به آساني باز و بسته شده و حمل و نقل آساني داشته و قابليت طراحيِ متناسب با هويت توليد کننده و نياز بازار را بخوبي داشته باشد.
برای ورود به وب سایت جدید چسب زن کلیک کنید
